มุมอีสานสนเทศ
ค้นหา:     ค้นหาขั้นสูง
เลือกดูตามหมวดหมู่:
English Version

ฮีตสิบสอง เนื้อหาบทความ

ฮีตสิบสอง

แสดงผล: 213
ลงคะแนน: 0
วันที่สร้าง: 28 Nov, 2011
ผู้สร้าง :
วันที่ปรับปรุง : 30 Dec, 2011
ผู้แก้ไขปรับปรุง : นายิกา N.
♦ฮีตสิบสอง♦

คือประเพณีที่ถือปฏิบัติตามเดือนทางจันทรคติทั้งสิบสองเดือนที่เกี่ยวเนื่องกับหลักทางพุทธศาสนา ความเชื่อ และวิถีชีวิตทางเกษตรกรรม ซึ่งชาวอีสานยึดถือปฏิบัติกันมาแต่โบราณในแต่ละเดือน เพื่อให้เกิดสิริมงคลในการดำรงชีวิต ชาวขอนแก่นให้ความสำคัญกับประเพณีฮีตสิบสองเป็นอย่างมาก จึงให้ยึดถือปฏิบัติมาอย่างสม่ำเสมอ

ฮีตที่ 1 บุญเข้ากรรม ชาวบานจะนำอาหารคาวหวานไปถวายในช่วงพระสงฆ์เข้าปริวาสกรรม เพื่อออกจากอาบัติสังฆาทิเสส


 

ฮีตที่ 2 บุญคูนลาน หลังจากนวดข้าวกองเป็นกุ้มข้าวแล้ว จะนิมนต์พระสงฆ์มาเจริญพระพุทธมนต์เลี้ยงพระที่ลานนวดข้าว พระสงฆ์ประพรมน้ำพระพุทธมนต์ให้แก่กุ้มข้าว และผู้ที่มาร่วมงาน


ฮีตที่ 3 บุญข้าวจี่ ชาวบ้านจี่ข้าวจี่ เพื่อนำมาตักบาตรข้าวจี่ร่วมกันที่วัด หลังจากนั้นจะฟังเทศน์อานิสงส์การทำบุญข้าวจี่


ฮีตที่ 4 บุญผะเหวด ประชาชนเข้าวัดฟังเทศน์เรื่องพระเวสสันดรชาดกทั้ง 13 กัณฑ์ให้จบภายในหนึ่งวัน เพื่อจะได้บุญมาก


ฮีตที่ 5 บุญฮดสรงหรือบุญสงกรานต์ ชาวบ้านจะนำน้ำอบน้ำหอม มาสรงน้ำพระพุทธรูปและภิกษุสงฆ์ แล้วสรงน้ำผู้เฒ่าผู้แก่รับศีล รับพร


ฮีตที่ 6 บุญบั้งไฟ ชาวบ้านช่วยกันทำบั้งไฟนำไปจุดบูชาพญาแถนเพื่อให้ฝนตกต้องตามฤดูกาล


 

ฮีตที่ 7 บุญซำฮะ ชาวบ้านจะร่วมกันทำบุญชำระจิตใจและบ้านเรือที่อยู่อาศัยให้สะอาดและทำพิธีขับไล่เสนียดจัญไร เพื่อความร่มเย็นเป็นสุขของหมู่บ้าน


ฮีตที่ 8 บุญเข้าพรรษา ชาวบ้านช่วยกันหล่อเทียนพรรษา นำไปถวายพระสงฆ์ เพื่อใช้ในพรรษา ตอนค่ำจะเวียนเทียนในวันอาสาฬหบูชา วันรุ่งขึ้นพระสงฆ์อธิษฐานเข้าพรรษา


ฮีตที่ 9 บุญข้าวประดับดิน ชาวบ้านนำข้าวปลาอาหารคาวหวาน หมากพลู บุหรี่อย่างละเล็กละน้อย ห่อด้วยใบตองไปวางไว้ตามโคนต้อไม้รอบ ๆ วัดก่อนสว่างเพื่อให้ญาติที่น้องผู้ล่วงลับ


ฮีตที่ 10 บุญข้าวสาก ชาวบ้านจัดเตรียมสำหรับอาหานำไปวัดโดยจะเขียนชื่อเจ้าของเพื่อให้พระสงฆ์จับสลากแล้วนำไปถวายตามสลาก อุทิศส่วนกุศลให้ญาติผู้ล่วงลับอีกส่วนหนึ่งเตรียมห่ออาหารไปยาย (วาง) ในวัดและในที่นาของตัวเอง เพื่อความอุดมสมบูรณ์ของข้าวกล้า


 

ฮีตที่ 11 บุญออกพรรษา ชาวบ้านจะทำบุญจุดประทีปโคมไฟหรือดอกเผิ่ง (ปราสาทผึ้ง) บูชาพระพุทธบาท ส่วนพระสงฆ์ ปวารณาออกพรรษา


 

ฮีตที่ 12 บุญกฐิน ชาวบ้านนำผ้ากฐินไปถวายพระที่จำพรรษาครบไตรมาสที่วัดเพื่ออานิสงส์กฐิน ภายในหนึ่งเดือนหลังจากออกพรรษา


เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง
⇒ ฮีตสิบสอง คลองสิบสี่
⇒ ประเพณีไทย
⇒ฮีตสิบสอง (ประเพณีสองสองเดือน)
⇒ ฮีตสองสองคลองสิบสี่

 


 แหล่งอ้างอิง

วิโรจน์ มังคละมณี, สันต์ชัย ประชาวรากุล, จักรพงษ์ น้อยเปรม, แหลมทอง ร่มสนธิ์ และ มยุรี งามวงษ์.  (2549).  ขอนแก่นแกนอีสาน.  ขอนแก่น: โรงพิมพ์ประสานมิตร.
สุรางค์ศรี อรุณโน, ลัญญาภรณ์ จันทร์เพ็ญมงคล และ ชนกมาส สุจจะชารี.  (ม.ป.ท.).  ฮีตสิบสองคองสิบสี่ประเพณีไทย.  ค้นจาก  http://www.thaigoodview.com/library/contest2551/social04/17/heat12kong14/index.html



ลิขสิทธิ์ © 2012 สงวนลิขสิทธิ์ ห้ามทำซ้ำทั้งหมดหรือบางส่วน ไม่ว่าในรูปแบบใดโดยไม่ได้รับอนุญาตจากผู้ดูแลเว็บไซต์เป็นลายลักษณ์อักษร
ติดต่อผู้ดูแลเว็บไซต์ : somphot@kku.ac.th ผู้พัฒนาโปรแกรม
หมวดหมู่อื่น ๆ
document การละเล่นสะบ้าในประเพณีตรุษไทยภูผาม่าน
document หลวงพ่อพระยืนมิ่งมงคล
document ประเพณีบุญบั้งไฟ อำเภอกระนวน
document พระพุทธรูปโบราณ อำเภอซำสูง
document การศึกษาความเชื่อเกี่ยวกับการใช้ผ้าไหมมัดหมี่ของชาวอำเภอชนบทจังหวัดขอนแก่น
document ความเชื่อเรื่องผ้าไหมมัดหมี่ของชาวอีสาน
document สิม
document ศักยภาพทางเศรษฐกิจของชุมชนหมู่บ้านอีสานจากอดีตถึงปัจจุบัน
document เศรษฐกิจชุมชนหมู่บ้านอีสาน : ประวัติศาสตร์เศรษฐกิจอีสานหลังสงครามโลกครั้งที่สองถึงปัจจุบัน (2488-2544)
document เศรษฐกิจชุมชนหมู่บ้านอีสานใต้ : ความอยู่รอดของชุมชนท่ามกลางกระแสความเปลี่ยนแปลง
document ข้อมูลวัด จังหวัดขอนแก่น
document บุคคลสำคัญทางศาสนา จังหวัดขอนแก่น
document ประเพณีแต่งงานชาวอีสาน (ประเพณีกินดอง)
document รายงานการวิจัยเรื่องศักยภาพของชุมชนอีสาน : กรณีศึกษาบ้านฝาง
document การผลิตบทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอนเรื่องศิลปวัฒนธรรมในกลุ่มสร้างเสริมประสบการณ์ชีว ิต ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ตอน ศิลปวัฒนธรรมและขนบธรรมเนียมประเพณี
document การสำรวจสถานภาพองค์ความรู้เบื้องต้นจากงานวิจัยเกี่ยวกับวิถีชีวิตทางสังคมและวัฒนธ รรมของกลุ่มชาติพันธุ์ ในภาคอีสาน พ.ศ. 2500-2545
document คติชน : คุณค่าในการท่องเที่ยวชุมชนบ้านโคกม่วง
document ความสัมพันธ์หญิงชายภายใต้กระแสการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม
document ทัศนคติของชาวชนบทอีสานต่อการทำบุญ
document ประเพณี คติความเชื่อมีอิทธิพลต่องานสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นอีสาน
document ประเพณีผูกเสี่ยว
document พฤติกรรมการทำบุญของชาวพุทธในเขตอำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น
document รายงานการวิจัยเรื่องทัศนคติของชาวชนบทอีสานต่อการทำบุญ
document รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์เรื่องรูปแบบศิลปวัฒนธรรมประเพณีการฟ้อนแห่ต้นดอกไม้ : กรณีศึกษาบ้านอาฮี หมู่ที่ 1,6 ตำบลอาฮี อำเภอท่าลี่ จังหวัดเลย
document รายงานวิจัยเรื่องเศรษฐกิจชุมชนหมู่บ้านอีสานห้าทศวรรษหลังสงครามโลกครั้งที่สอง (พ.ศ. 2488-2543) : กรณีศึกษาบ้านบัว จังหวัดสกลนคร
document รายงานวิจัยเรื่องเศรษฐกิจชุมชนหมู่บ้านอีสานห้าทศวรรษหลังสงครามโลกครั้งที่สอง (พ.ศ. 2488-2543) : กรณีศึกษาบ้านโนนม่วง จังหวัดร้อยเอ็ด
document รายงานวิจัยเรื่องเศรษฐกิจชุมชนหมู่บ้านอีสานห้าทศวรรษหลังสงครามโลกครั้งที่สอง (พ.ศ. 2488-2544) : กรณีศึกษาบ้านวังสวาบ จังหวัดขอนแก่น
document วัฒนธรรมอีสานกับการพัฒนา
document วิถีครอบครัวและชุมชนชาติพันธุ์ไทยโย้ย บ้านโพนแพง ตำบลหนองสนม อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร
document รายงานการวิจัยเรื่องการศึกษาโครงสร้างชุมชนชาติพันธุ์ผู้ไทย บ้านโนนหอม ตำบลโนนหอม อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร
document ความเชื่อเรื่องปู่ตาตะกวดกับวิถีชีวิตของชาวกูยบ้านตรึม ตำบลตรึม อำเภอศรีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์
document ประเพณีและเทศกาลจังหวัดขอนแก่น
document วัดป่าบ้านตาด
document วัดถ้ำกลองเพล
document วัดบูรพาภิราม
document หมู่บ้านวัฒนธรรมผู้ไทยโคกโก่ง
document วัดสุปัฏนารามวรวิหาร
document วัดถ้ำแสงเพชร
document ประเพณีบุญพระเวส หรือบุนพะเหวด
document คติชน : คุณค่าในการท่องเที่ยวชุมชนบ้านโคกม่วง
document พระมงคลมิ่งเมือง (พระยืน)
document รายงานการวิจัยเชิงคุณภาพเรื่องเจ้าพ่อมอดินแดง : ความเชื่อของนักศึกษา บุคลากร มหาวิทยาลัยขอนแก่น หมู่ 16 ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น
document วัดพระบาทภูพานคำ
document ศาลเจ้าพ่อมอดินแดง
document สิม (โบสถ์) 2
document สิม (โบสถ์) 1
document หลวงพ่อพระยืนมิ่งมงคล
document ตำราปลูกเฮือน ฉบับวัดบ้านดอนยม ตำบลท่าขอนยาง อำเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม
document ตำราปลูกเฮือน ฉบับสำนักสงฆ์อิสระธรรมวิเวก บ้านคกเหลี่ยน-หนองขอน ตำบลวังแสง อำเภอแกดำ จังหวัดมหาสารคาม
document คาถา ต้นฉบับวัดศรีเวียงชัย บ้านดอนเวียงจันทน์ ตำบลท่าขอนยาง อำเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม
document คติชน : คุณค่าในการท่องเที่ยวชุมชนบ้านโคกม่วง
document ความเชื่อเกี่ยวกับต้นไม้ของชาวบ้านศึกษาเฉพาะกรณีหมู่บ้านโนนอำนวย อำเภอท่าคันโท จังหวัดกาฬสินธุ์ และหมู่บ้านทุ่งสว่าง อำเภอหนองบัวแดง จังหวัดชัยภูมิ
document ฒ ผู้เฒ่าต้องมอง
document การบริโภคสุนัขในจังหวัดสกลนคร
document การปรับตัวทางวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ไทแดง บ้านโพนทอง เมืองนาทรายทอง นะคอนหลวงเวียงจันทน์ สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว
document การแต่งงานข้ามวัฒนธรรมหญิงไทยกับชายญี่ปุ่น
document บทบาทของวัดต่อชุมชนในชนบท จังหวัดขอนแก่น
document ความสัมพันธ์หญิงชายภายใต้กระแสการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม
document เจ้าโคตร : ผู้เว้าแล้วแล้วโลด
document ปราสาทขอมหายไปไหน? เขมรทำลายหรือใครกันแน่
document ภูมิปัญญาพื้นบ้านศาลผีปู่ตา อำเภอสีชมพู จังหวัดขอนแก่น.
document ลำส่องที่พึ่งสุดท้ายของผู้ป่วยในภาคอีสานจริงหรือ?
document สรภัญญ์ : ภูมิปัญญาชาวบ้านกับบทบาทในสังคมอีสาน
document รายงานการวิจัยฉบับสมบูรณ์ : คติสัญลักษณ์ของพื้นที่และการจัดการใช้พื้นที่ของวัดในชุมชนหมู่บ้านผู้ไท
document พุทธศาสนากับสิ่งแวดล้อม
document รายงานการวิจัยเรื่องวิเคราะห์ความเข้าใจในหลักพุทธธรรมของพระสงฆ์ในเขตอำเภอเมืองขอ นแก่น จังหวัดขอนแก่น
document วิเคราะห์การทำบุญของคนไทยภายใต้ระบบสังคมบริโภคนิยม
document สรภัญญ์ เพลงขับเพื่อศาสนาและจริยธรรม
document วันสงกรานต์
document การปฏิบัติตนขณะตั้งครรภ์ : การเชื่อมโยงระหว่างความเชื่อดั้งเดิมอีสานกับความรู้ทางการแพทย์สมัยใหม่
document คติความเชื่อและระบบสังคมกับการปลูกสร้างเรือนพื้นบ้านและชุมชนผู้ไท
document คติชนวิทยาที่พบในงานของนักเขียนไทยสมัยรัตนโกสินทร์
document ประเพณีตักบาตรเทโว
document ศึกษาผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ สาระนาฏศิลป์ วิชาเลือกนาฏศิลป์พื้นเมือง เรื่อง ประเพณีผูกเสี่ยวจังหวัดขอนแก่น โดยใช้แผนการจัดการเรียนรู้แบบย้อนกลับ(Backward Design) ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนนครขอนแก่น
document ศาลเจ้าปึงเถ่ากง-ม่า ขอนแก่น
document ประเพณีผูกเสี่ยวจังหวัดขอนแก่น
document งานเทศกาลไหม ประเพณีผูกเสี่ยว และงานกาชาดจังหวัดขอนแก่น
document บุญกฐิน
document ประเพณีขึ้นเฮือนใหม่
document บุญข้าวจี่หรือบุญเดือน ๓
document เบื้องลึกเบื้องหลังพระธาตุนาดูน
document ประวัติวัดศรีคุณเมือง อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย
document วันสงกรานต์
document วันมาฆบูชา



RSS