ต้นฉบับที่ณรงค์ศักดิ์ ราวะรินทร์นำมาปริวรรตเป็นลานก้อมดิบ ชำรุดเล็กน้อย จารด้วยตัวอักษรไทยน้อย มีประมาณ ๓๐ หน้าลาน ลักษณะเฉพาะของใบลานฉบับดังกล่าว มีการใช้หมึกสีแดงลบทำให้เกิดเป็นตัวอักษรสีแดง เนื้อหาภายในมีเฉพาะวรรณกรรมเรื่องธรรมดาสอนโลก สำนวนมีใจความรวบรัดกว่าต้นฉบับของวัดสระทอง บ้านทัน เป็นอย่างมากดังเรื่องย่อต่อไปนี้

ร้อยกรองอีสานเรื่องธรรมดาสอนโลก ฉบับวัดมงคลเทพประสิทธิ์ บ้านโนนสัง ตำบลหนองบอน อำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคาม   ไม่ปรากฏชื่อผู้แต่ง ปริวรรตโดย ณรงค์ศักดิ์ ราวะรินทร์ ความว่า

ธรรมดาสอนโลกเป็นคำสอนที่มีมาตั้งแต่สมัยพระพุทธเจ้าองค์แรกจนถึงพระพุทธเจ้าองค์ปัจจุบัน เป็นคำสอนที่พระพุทธเจ้าใช้สอนโลก ประกอบด้วยคำสอนต่าง ๆ ได้แก่ การเลือกคู่ครอง เช่น การกระทำตามจารีตประเพณี การแต่งงานของผู้เป็นกำพร้า การไม่เอาข้าทาสบริวารมาเป็นคู่ครอง เป็นต้น เกี่ยวกับการสร้างเรือน เช่น ห้ามปลูกบ้านคร่อมบ่อน้ำ คร่อมตอ คร่อมจอมปลวก หรือคร่อมหนองน้ำเก่า การรื้อบ้านหลังใหญ่สองหลังเป็นหลังเดียว การแปลงบ้านหลังใหญ่เป็นกระท่อม เป็นต้น ข้อห้ามหญิงมีครรภ์ ข้อห้ามผู้ยังเยาว์ห้ามกระทำการอันใหญ่เกินอายุ การเลือกไม้ปลูกเรือน เช่น ไม้ที่มีลักษณะไม่ดี ไม้ที่มีลักษณะดี และการเลือกไม้ทำเสาขวัญ เป็นต้น การเผาผี เช่น การหามผีไปเผา การสงเคราะห์ศพ ข้อห้ามของผู้ครองเรือน อบายมุข ๑๐ เวรกรรมเมียเกลียดชังผัว และสอนการทำบุญทำทาน

อ่านเพิ่มเติม : ภูมิปัญญาอีสานจากใบลาน, หน้า ๔๑-๕๔.

เอกสารอ้างอิง

ณรงค์ศักดิ์ ราวะรินทร์.  (๒๕๕๑).  ภูมิปัญญาอีสานจากใบลาน.  มหาสารคาม: โครงการอนุรักษ์ใบลานภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.