ประวัติอำเภอเขื่อนอุบลรัตน์ นักประวัติศาสตร์โบราณคดีได้กำหนดให้พื้นที่จังหวัดขอนแก่นและจังหวัดหนองบัวลำภู ตั้งอยู่ในแอ่งอารยธรรมสกลนครตอนบนฝั่งตะวันตก  มีเทือกเขาภูพานเป็นเทือกเขาสำคัญประกอบด้วยภูเก้า  ภูพาน  ภูพานคำ  ภูเวียง  ภูเม็ง  พื้นที่ราบส่วนหนึ่งที่ถูกล้อมรอบด้วยภูเขาเหล่านี้มีลักษณะเป็นวงกลม  เป็นที่ตั้งของอำเภออุบลรัตน์บางส่วน (5  หมู่บ้าน  )  อำเภอหนองเรือ  อำเภอภูเวียง  กิ่งอำเภอหนองนาคำ  จังหวัดขอนแก่น  อำเภอศรีบุญเรือง  อำเภอโนนสัง จังหวัดหนองบัวลำภู  ภูมิภาคส่วนนี้เคยเป็นโลกไดโนเสาร์เมื่อร้อยกว่าล้านปี  ดังปรากฏจากการขุดค้นพบกระดูกไดโนเสาร์หลายครั้งที่ภูเวียง  พื้นที่นี้ก่อนการสร้างเขื่อนอุบลรัตน์  พ.ศ.  2507  มีแม่น้ำพอง  แม่น้ำชี  และแม่น้ำเชิญไหลผ่าน และที่ราบลุ่มแม่น้ำพอง แม่น้ำชี แม่น้ำเชิญและที่ราบสูงตามเนินเขาเคยเป็นที่ตั้งของชุมชนโบราณยุคเหล็ก กำหนดอายุระหว่าง 2,000 – 4,000 ปี  แหล่งอารยธรรมโบราณนี้ถูกจัดอยู่ในกลุ่มชุมชนลุ่มแม่น้ำชีตอนบน เอกสารฉบับเต็ม