วัดพระธาตุบังพวน จังหวัดหนองคาย เป็นศาสนสถานสำคัญแห่งหนึ่งของภาคอีสาน เพราะมีพระธาตุบังพวนซึ่งเป็นที่ประดิษฐานของพระบรมสารีริกธาตุ และสัตตมหาสถานจำลอง หนึ่งในสามที่ปรากฏอยู่ในโลก นอกเหนือจากที่พุทธคยา ประเทศอินเดีย พร้อมทั้งพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ซึ่งเป็นที่สักการะบูชากันอย่างกว้างขวาง
ตำนานของการสร้างพระธาตุบังพวนที่ปรากฏในคัมภีร์อุรังคนิทานมีอยู่ว่า เมื่อพระยาเมืองทั้ง 5 ได้แก่ พระยาสุวรรณภิงคาร เจ้าเมืองหนองหาน สกลนคร พระยาคำแดง เจ้าเมืองหนองหารน้อย อุดรธานี พระยาจุลณีพรหมทัต เจ้าเมืองจุลณี (ลาวเหนือ) พระยาอินทปัตนคร เจ้าเมืองอินทปัตนคร (เขมร) และพระยานันทเสน เจ้าเมืองศรีโคตรบูรณ์หลวง (ตรงข้ามนครพนม) พร้อมด้วยพระอรหันต์ 500 องค์ ทำการสร้างพระธาตุพนมเสร็จสมบูรณ์แล้วจึงบรรลุพระอรหันต์ ต่อมาได้เดินทางไปยังชมพูทวีปเพื่ออัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้า 45 พระองค์ นำมาประดิษฐานไว้ยังสถานที่ 4 แห่งต่างๆกัน โดยภูเขาหลวงซึ่งเป็นที่ตั้งของพระธาตุบังพวนเป็นหนึ่งในสี่แห่งนั้น ได้อัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุมาพักที่ร่มไม้โพธิ์ ณ ภูเขาหลวง เมื่อพระยาจันทบุรีประสิทธสักกะเทวะแห่งเมืองเวียงจันทน์ทราบจึงทรงให้สร้างอุโมงค์บรรจุพระบรมสารีริกธาตุขึ้นตรงพระธาตุบังพวนปัจจุบันนี้
ดูเพิ่มเติม วัดพระธาตุบังพวน
แหล่งอ้างอิง
หมูหินดอทคอม.(25--).พระพุทธรูปโบราณวัดพระธาตุบังพวนหนองคาย.สืบค้นเมื่อ 26 เมษายน 2553 จาก http://www.moohin.com/108tripsboon/108trips053c004.shtml
ผู้รวบรวมข้อมูล นายไชยวิชิต ข้อยุ่น